Generiek Kompas voor Stichting Hart voor Zorg en Welzijn

Generiek Kompas voor Stichting Hart voor Zorg en Welzijn – Maastricht

Voorwoord en context
Stichting Hart voor Zorg en Welzijn in Maastricht, werkt dagelijks aan het versterken van de kwaliteit van bestaan voor mensen in alle levensfasen. In een samenleving die vergrijst, waar zorgvragen toenemen en de druk op professionals groter wordt, is samenwerking en een gedeelde visie noodzakelijker dan ooit. Dit generiek kompas biedt een gezamenlijke koers voor het handelen in de praktijk. Het geeft richting aan een beweging waarin inwoners, mantelzorgers, professionals, organisaties en netwerken samen optrekken, met als doel: leven naar eigen wens, met passende ondersteuning.
Onze missie: samen werken aan kwaliteit van bestaan.

Visie en uitgangspunten
De kwaliteit van bestaan vormt het richtpunt van ons handelen. Dat betekent oog hebben voor de unieke mens achter de zorgvraag en werken aan welzijn, zingeving, gezondheid en verbondenheid. Dit doen we op basis van vier uitgangspunten:
1. Iemand respecteren voor wie hij is – Iedere persoon heeft recht op erkenning van zijn waarden, achtergrond en identiteit. We erkennen verschillen in cultuur, levensbeschouwing, genderidentiteit, seksuele oriëntatie en levensgeschiedenis. In Maastricht, een stad met een rijke culturele diversiteit, is dit extra belangrijk.
2. Open gesprek – We luisteren oprecht en zonder oordeel, zodat we samen keuzes maken die écht passen. We faciliteren dit gesprek met hulpmiddelen zoals gesprekskaarten, taalondersteuning, en de inzet van sleutelpersonen waar taal of cultuur een barrière vormt.
3. De kracht van samen – We benutten wat mensen zelf kunnen en organiseren samen aanvullende ondersteuning. In de praktijk betekent dit: partnerschappen met buurtorganisaties, vrijwilligersgroepen en zorgcoöperaties in Maastricht, zoals ‘Samen voor Wolder’ of ‘Buurtkracht Wijckerpoort’.
4. Ruimte voor professionele samenwerking – Professionals krijgen vertrouwen en ruimte om vanuit vakmanschap te handelen en samen te leren. We werken wijkgericht en zetten in op autonomie binnen interprofessionele teams.
Bouwsteen 1: Het kennen van wensen en behoeften
Goede zorg begint bij het kennen van wat er voor iemand toe doet. We voeren open gesprekken over levensdoelen, voorkeuren en zorgen, waarbij ook het sociale netwerk wordt betrokken. In Maastricht maken we gebruik van gespreksmethodieken zoals ‘Mijn Levensverhaal’, het ‘Praatplaatje Positieve Gezondheid’ en ‘MijnGesprek’.

Voorbeeld uit de praktijk:
Mevrouw Janssen (82) had steeds meer moeite met alleen zijn na het overlijden van haar man. In plaats van extra zorg in te zetten, bleek uit het gesprek dat ze vooral behoefte had aan sociaal contact. Mw uitgenodigd om deel te nemen aan de dagbesteding, waar zij nieuwe sociale contacten kan leggen met mensen van de zelfde doelgroep.
Bouwsteen 2: Het bouwen van netwerken
In Maastricht geloven we in sterke sociale netwerken rondom de mens. Mantelzorgers, naasten, buren, vrijwilligers, professionals: allen zijn van betekenis. We brengen samen met de betrokkene het netwerk in kaart met instrumenten als de ‘Netwerkcirkel’. Samen met partners als Trajekt, het Burgerkrachtteam en lokale kerken of moskeeën bouwen we aan veerkrachtige netwerken.

Voorbeeld uit de praktijk:
Dhr. Konings (83), die net was verhuisd naar Maastricht- West, kende niemand in zijn buurt. De wijkverpleegkundige melde in overleg, dhr aan bij de dagbesteding gelegen in zijn omgeving. Op deze manier legde dhr sociale contacten met bewoners van uit zijn omgeving.
Bouwsteen 3: Het werk organiseren
De organisatie van werk sluit aan op de leefwereld van mensen. We beginnen bij wat mensen zelf kunnen, en ondersteunen waar nodig met informele en professionele zorg. Technologie speelt hierin een steeds grotere rol. We werken met het digitale platform OZO verbindzorg in de regio en stimuleren gebruik van PGO’s (persoonlijke gezondheidsomgevingen).
We ontwikkelen teams met een mix van deskundigheden: verzorgenden, verpleegkundige, casemanagers dementie, wijkverpleegkundigen, ouderen geneeskundige en vrijwilligers. Zeggenschap en werkplezier zijn leidende principes in onze organisatiecultuur.

Voorbeeld uit de praktijk:
Het team werkt sinds kort met routes verdeeld over 2 verpleegkundige. Dit verlaagt de werkdruk, vergroot de inzichten, tevredenheid van cliënten én professionals, en voorkomt onnodige zorginzet.
Bouwsteen 4: Leren en ontwikkelen
Leren is een continu proces – van en met elkaar. We organiseren gezamenlijke reflectiebijeenkomsten, waarin ook mantelzorgers en vrijwilligers welkom zijn. Er worden ook reflectiebijeenkomsten georganiseerd met een ouderen geneeskundige, hier worden casussen besproken en doorgenomen, wordt er samen gekeken naar een passende aanpak.
Voorbeeld uit de praktijk:
In een multidisciplinair leertraject over palliatieve zorg werkten zorgverleners uit Maastricht samen met ervaringsdeskundigen. Dit leidde tot betere afstemming en meer bewustwording rond culturele diversiteit in de laatste levensfase.
Bouwsteen 5: Inzicht in kwaliteit
Goede zorg maken we inzichtelijk. Iedere organisatie stelt jaarlijks een kwaliteitsbeeld op waarin successen, dilemma’s en leerpunten zichtbaar worden. Dit beeld wordt gedeeld met cliënten, mantelzorgers, medewerkers en ketenpartners. We gebruiken bestaande meetinstrumenten zoals de PREM en aanvullende storytelling-methoden om verhalen op te halen.

Voorbeeld:
In 2024 gebruikte Stichting Hart voor Zorg en Welzijn interviews met cliënten, vrijwilligers en medewerkers om naast cijfers ook kwalitatieve inzichten te presenteren in het kwaliteitsbeeld. Eén thema was: ‘Wat betekent een goed gesprek voor u?’ De resultaten vormden input voor scholing en teamontwikkeling.
Doorontwikkelagenda en vervolg
Met dit kompas geven we richting aan de gezamenlijke beweging in Maastricht. We gaan verder met:
• Ontwikkelen van een waaier van gespreks- en reflectie-instrumenten
• Versterken van wijknetwerken en interprofessionele samenwerking
• Structureel betrekken van inwoners en mantelzorgers bij beleid
• Jaarlijkse opstelling van een regionaal kwaliteitsbeeld
• Uitwisseling van praktijkvoorbeelden binnen de regio (via bijeenkomsten en een digitaal leerplatform)
• Verdieping op thema’s als palliatieve zorg, eenzaamheid, mantelzorgondersteuning en cultuurgevoelig werken

Samen geven we vorm aan een toekomst waarin mensen zichzelf kunnen blijven, zich gesteund weten en kwaliteit van bestaan leidend is.